1. Bài đọc 1:  Am 6, 1a. 4-7

Ðây Chúa toàn năng phán: “Khốn cho các ngươi là những kẻ phú quý ở Sion, và tự kiêu trên núi Samaria. Các ngươi đã nằm ngủ trên giường ngà, mê đắm trên ghế dài: ăn chiên con trong đoàn và bê béo trong đàn; và ca hát theo tiếng đàn cầm thụ; người ta nghĩ mình như Ðavit, có những nhạc khí, dùng chén lớn uống rượu, lấy dầu hảo hạng xức lên mình, và chẳng thương hại gì đến nỗi băn khoăn của Giuse; vì thế, giờ đây họ phải lưu đày và đi đầu các kẻ lưu đày; những buổi yến tiệc của các kẻ buông tuồng sẽ không còn nữa”.

2.  Đáp ca:   Tv 145, 7. 8-9a. 9bc-10

Ðáp:  Linh hồn tôi ơi, hãy ngợi khen Chúa (c. 2a).

Xướng:

1)  Chúa là Ðấng trả lại quyền lợi cho người bị ức, và ban cho những người đói được cơm ăn. Thiên Chúa cứu gỡ những người tù tội. 

2)  Thiên Chúa mở mắt những kẻ đui mù; Thiên Chúa giải thoát những kẻ bị khòm lưng khuất phục; Thiên Chúa yêu quý các bậc hiền nhân; Thiên Chúa che chở những khách kiều cư. 

3)  Thiên Chúa nâng đỡ những người mồ côi quả phụ, và làm rối loạn đường nẻo đứa ác nhân. Thiên Chúa sẽ làm vua tới muôn đời, Sion hỡi, Thiên Chúa của ngươi sẽ làm vua tự đời này sang đời khác. 

3. Bài đọc 2: 1 Tm 6, 11-16

Hỡi người của Thiên Chúa, hãy theo đuổi đức công chính, lòng đạo hạnh, đức tin, đức ái, đức nhẫn nại, đức hiền lành. Con hãy chiến đấu trong cuộc chiến đấu chính nghĩa của đức tin. Hãy cố đoạt lấy sự sống đời đời mà con đã được kêu gọi tới và cũng vì đó, con đã mạnh dạn tuyên xưng đức tin trước mặt nhiều nhân chứng. Cha chỉ thị cho con trước mặt Thiên Chúa, Ðấng làm cho muôn vật được sống, và trước mặt Ðức Giêsu Kitô, Ðấng đã làm trước mặt Phongxiô Philatô, lời tuyên xưng thẳng thắn, con hãy giữ gìn huấn lệnh đó cho tinh tuyền và không thể trách được, cho tới ngày Chúa chúng ta là Ðức Giêsu Kitô lại đến, mà đến thời đã định, Ðấng phúc lộc và quyền năng duy nhất sẽ tỏ ra, Người là Thiên Chúa, Vua các vua và Chúa các chúa, Ðấng độc nhất trường sinh bất tử, Người ngự trong ánh sáng siêu phàm, không một ai trong loài người đã xem thấy hay có thể xem thấy: (kính chúc) vinh dự và quyền năng cho Người muôn đời. Amen!

4.  Tin Mừng:  Lc 16, 19-31

19 Khi ấy, Đức Giê-su nói với người Pha-ri-sêu dụ ngôn sau đây: “Có một ông nhà giàu kia, mặc toàn lụa là gấm vóc, ngày ngày yến tiệc linh đình.

20 Lại có một người nghèo khó tên là La-da-rô, mụn nhọt đầy mình, nằm trước cổng ông nhà giàu, 21 thèm được những thứ trên bàn ăn của ông ấy rớt xuống mà ăn cho no. Lại thêm mấy con chó cứ đến liếm ghẻ chốc anh ta.

22 Thế rồi người nghèo này chết, và được thiên thần đem vào lòng ông Áp-ra-ham. Ông nhà giàu cũng chết, và người ta đem chôn.

23 “Dưới âm phủ, đang khi chịu cực hình, ông ta ngước mắt lên, thấy tổ phụ Áp-ra-ham ở tận đàng xa, và thấy anh La-da-rô trong lòng tổ phụ.

24 Bấy giờ ông ta kêu lên: ‘Lạy tổ phụ Áp-ra-ham, xin thương xót con, và sai anh La-da-rô nhúng đầu ngón tay vào nước, nhỏ trên lưỡi con cho mát; vì ở đây con bị lửa thiêu đốt khổ lắm!’

25 Ông Áp-ra-ham đáp: ‘Con ơi, hãy nhớ lại: suốt đời con, con đã nhận phần phước của con rồi; còn La-da-rô suốt một đời chịu toàn những bất hạnh. Bây giờ, La-da-rô được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ.

26 Hơn nữa, giữa chúng ta đây và các con đã có một vực thẳm lớn, đến nỗi bên này muốn qua bên các con cũng không được, mà bên đó có qua bên chúng ta đây cũng không được.’

27 “Ông nhà giàu nói: ‘Lạy tổ phụ, vậy thì con xin tổ phụ sai anh La-da-rô đến nhà cha con, 28 vì con hiện còn năm người anh em nữa. Xin sai anh đến cảnh cáo họ, kẻo họ lại cũng sa vào chốn cực hình này!’

29 Ông Áp-ra-ham đáp: ‘Chúng đã có Mô-sê và các Ngôn Sứ, thì chúng cứ nghe lời các vị đó.’

30 Ông nhà giàu nói: ‘Thưa tổ phụ Áp-ra-ham, họ không chịu nghe đâu, nhưng nếu có người từ cõi chết đến với họ, thì họ sẽ ăn năn sám hối.’

31 Ông Áp-ra-ham đáp: ‘Mô-sê và các Ngôn Sứ mà họ còn chẳng chịu nghe, thì người chết có sống lại, họ cũng chẳng chịu tin’.”

5. Suy niệm 

1. Phân tích hai nhận vật trong tin mừng

-  Người phú hộ: sống trong sự giầu sang, ăn uống no say mỗi ngày, chỉ biết hưởng thụ. Nên biết một chút về phong tục ăn uống của người xưa: Họ ăn bằng tay, không có dĩa, chén, khăn lau. Với những gia đình giầu có phong lưu thì những miếng bánh mì rẻ tiền được vứt bỏ sau bữa ăn (bánh mì đen). Họ lấy bánh mì lau tay rồi thu nhặt cho vào thùng rác. Đó chính là những mảnh vụn bánh mì mà anh Lazarô đang cần để nuôi sống mình.

-  Người nghèo Lazarô: nằm trước cổng, ngửa tay xin ăn của dư thừa. Anh đau yếu, bệnh tật, mình lở loét, không còn sức để chống đỡ chỉ vào con chó đến liếm ghẻ chốc của anh.

Lazarô là hình ảnh của người nghèo khốn khổ, còn người phú hộ là hình ảnh của những người giầu có, sống bê tha, hưởng thụ chè chén say xưa. Người giầu có danh xưng, người nghèo thì vô danh tiểu tốt. => Đức Giêsu lưu ý đến người nghèo, những hạng người bị ruồng bỏ để phục hồi lại nhân phẩm cho họ.

2. Số phận đảo ngược

Cái chết không loại trừ ai. Không ai được phép miễn trừ. Người phú hộ chết. Lazarô cũng chết. Lazarô lên thiên đàng trong lòng Abraham. Người giầu xuống hỏa ngục chịu thiêu đốt trong lửa. Một người hạnh phúc sung sướng; một người đau khổ bất hạnh. Hãy xem vì sao thảm họa xẩy ra cho ông nhà giầu:

Ông nhà giàu không phải là một người xấu, không bạo hành đối với anh Lazarô bằng lời nói, hay nhiếc mắng anh. Ông cũng không xua đuổi, vẫn cho anh nằm trước cổng nhà mình. Ông cũng không báo cáo với cảnh sát, hay với môi trường y tế vệ sinh về anh ta như là một nguy cơ đối với sức khoẻ của công chúng. Ông không chống đối việc xin ăn của Lazarô. Vấn đề ở đây là ông vô cảm với Lazarô.

3. Tội vô cảm lơ là

Ông nhà giầu không bao giờ nhận ra anh Lazarô. Không để ý tới anh Lazarô dù anh nằm ở trước cổng nhiều ngày tháng. Ông không đếm xỉa gì tới anh ngay cả khi ở trong hỏa ngục. Ông chỉ nhớ tới người nhà của mình. Ông vẫn vô cảm rửng rưng với người nghèo ngay cả khi đã chết ở trong hỏa ngục. Lạy tổ phụ, vậy thì con xin tổ phụ sai anh Lazarô đến nhà cha con, vì con hiện còn năm người anh em nữa. Xin sai anh đến cảnh cáo họ, kẻo họ lại cũng sa vào chốn cực hình này! (Lc 16, 27).

Thì ra người nghèo không đáng để ông quan tâm, không được ông kính trọng, không đáng là anh em với ông. Ông khinh bỉ,…

Tội lỗi của người giàu có đối với anh Lazarô là tội lơ là chểnh mảng, thứ tội quên làm! Phải chăng đó cũng là tội của mỗi người chúng ta khi coi thường anh chị em của mình, kinh bỉ vì họ nghèo, không có khả năng như ta,… là tội mà chẳng bao giờ xưng ra. Chúng ta có thể là ông phú hộ đối với cha mẹ, anh chị em, người làng giềng, đối với những bạn đồng nghiệp.

4. Cần lòng trắc ẩn

Hãy tập cho mình có sự nhậy bén và nhận ra anh chị em mình đăng cần sự giúp đỡ: một người ăn xin, một người nghèo,.. Hãy nhận ra họ là con người để kính trọng, yêu thương và giúp đỡ. Bài học của câu chuyện hômnay cho chúng ta xác tín rằng: Ơn cứu độ đến với chúng ta tùy vào lòng trắc ẩn của chúng ta đối với anh chị em của mình. Lạy Chúa, xin cho con đừng vô cảm, lơ là và rửng rưng với anh chị em sống xung quanh con.

Cha Gioan Baotixita Nguyễn Bửu Khánh

Giáo phận Xuân Lộc