Tìm hiểu về Dòng Đa Minh

  • 13/03/2025 22:15
  • Dòng Anh Em Thuyết Giáo do thánh Đa Minh sáng lập. Ngay từ thời sơ khai đã được lập ra để chuyên việc giảng thuyết và cừu rỗi các linh hồn.

    Phần I : Năm thánh kỷ niệm 800 năm Dòng Đa Minh

    1. Chủ đề : “Được sai đi Loan báo Tin Mừng”.
    2. Năm thánh khởi sự ngày 7.11.2015 : lễ các thánh Dòng.
    3. Năm thánh bế mạc ngày 21.1.2017 kỷ niệm danh xưng Dòng anh em thuyết giáo.
    4. Biến cố 800 năm : đức Honorio III ban sắc lập dòng 22.12.2016
    5. Trong mười năm chuẩn bị năm thánh, chủ đề năm 2014 là “Huynh đoàn giáo dân”.
    6. Ôn lại lịch sử Dòng : là cơ hội nhắc nhớ chúng ta về nguồn cội, nhiệt tâm và hăng say hơn trong sứ vụ.
    7. Gia đình Đaminh gồm : dòng nhất, đan viện, hội dòng nữ hoạt động, huynh đoàn Đa Minh, tu hội Đa Minh.
    8. Theo BTTQ Cadoré Canh tân việc rao giảng Tin mừng cần :

    – Thứ nhất : dấu ấn niềm vui, sự tự do và nét đơn sơ.
    – Thứ hai : quân bình các chiều kích truyền thống Đa Minh.
    – Thứ ba :  không biến giáo dân thành tu sĩ.
    – Thứ tư : sẵn sàng đón nhận sáng kiến như : huynh đoàn trẻ, hoạt động cho giới trẻ và truyền thông xã hội.

     

    Phần II : Tinh thần Dòng Đa Minh

    1. Giảng thuyết, tác vụ Lời Chúa, loan báo Tin mừng là mã di truyền chung của mọi thành phần Gia đình Đa Minh (OP = ordo preadicatorum, order of preachers).
    2. Tinh thần tự do : luật không buộc thành tội.
    3. Tinh thần dân chủ theo nguyên tắc tập thể, bổ sung và đại biểu.
    4. Luật chuẩn miễn : cho anh em thi hành sứ vụ giảng dạy.
    5. Luật được tu chính thường xuyên phù hợp với hoàn cảnh.
    6. Năm yếu tố nền tảng tu sĩ Đa Minh : sống chung, phụng vụ chung, nề nếp tu trì, học hành và truyền giảng.
    7. Bốn nền tảng HĐĐM cầu nguyện, hiệp thông, học hành, sứ vụ.
    8. Kinh Mân Côi là di sản của cha thánh và Dòng.
    1. Chân phước Alain de la Roche lập hội Mân Côi.
    2. Đức Pio V thành lập lễ Mân Côi (7/10).
    3. Giáo hội trao cho Dòng Đa Minh phụ trách Hội Mân Côi.
    4. Châm ngôn Dòng : chiêm niệm và hoạt động.
    5. Huy hiệu áo choàng từ thế kỷ XV, khiên bạc với hai vạt đen.
    6. Huy hiệu bông huệ thế kỷ XX.
    7. Khẩu hiệu Ngợi Khen, Chúc Tụng, Rao Giảng, thế kỷ XVII.
    8. Khẩu hiệu Chân lý (veritas) xuất hiện năm 1872.

     

    Phần III : Dòng Đa Minh 800 năm

    1. Dòng có 4 giáo hoàng (thánh Pio V, hai chân phước, một đáng kính).
    2. Dòng Đa Minh đã có 78 hồng y (hiện còn hai vị).
    3. Dòng Đa Minh có 82 hiển thánh, 210 chân phước.
    4. Ba thánh tiến sĩ : Anbêtô, Tôma Aquinô, Catarina Sienna.
    5. Thánh Anbêtô : tiến sĩ Bách Khoa, bổn mạng các nhà khoa học.
    6. Thánh Tôma : tiến sĩ thiên thần, tác giả Tổng luận thần học.
    7. Thánh Catarina Sienna : đưa tòa thánh từ Avignon về Roma, tác giả cuốn “Đối Thoại”, thánh nữ tiến sĩ tiên khởi (năm 1970).
    8. Biến cố hiện xuống của Dòng 15.8.1217: Khi 16 anh em tiên khởi được sai đi.
    9. Năm 1259, cha Humberto ban hành bản hiến pháp đan viện.
    10. Thánh Gia Thịnh, truyền giáo Bắc Âu, đem tinh thần Dòng về quê hương Ba Lan.
    11. Thánh Phêrô Vêrona, vị tử đạo tiên khởi, chết vẫn dùng máu mình viết trên mặt đất “Tôi tin…”
    12. Thánh Raymundo, san định Giáo luật 1234, cổ võ truyền giáo.
    13. Thánh Vinh-sơn Ferrier, ông trạng phép lạ, và là nhà giảng thuyết sám hối.
    14. Thánh giám mục Antônino (+1459) ưu tư tổ chức việc cứu tế xã hội.
    15. Chân phước họa sĩ Fra Angelico.
    16. Thánh Louis Bertrand là Phanxicô Xavie của Mỹ Châu.
    17. Thánh Martinô Porres và thánh Gioan Maisan (+1645), hai tu huynh, nổi tiếng về lòng bác ái thương người.
    18. Thánh Rosa Lima mẫu gương hãm mình và sống thánh giữa đời
    19. Lịch sử truyền giáo tại Á Châu có 60 thánh tử đạo : gồm 6 vị tại Trung Hoa, 16 vị tại Nhật Bản, và 38 vị tại Việt Nam.
    20. Dòng cổ võ “Hành trình Salamanca”, theo gương hợp tác giữa đức cha B. Las Casas và cha Vitoria, đấu tranh cho nhân quyền thổ dân tại Châu Mỹ.
    21. Thánh Phanxicô Coll, TBN : mẫu gương sống ngoại vi.
    22. Mùa xuân mới của Dòng trong thế kỷ XIX có hai chân dung tiêu biểu là tổng quyền Jandel và cha Lacordaire.
    23. Cha Dominique Pire OP (Bỉ), nhận giải Nobel hòa bình năm 1958
    24. Dòng đảm nhiệm đại học Angelicum (Roma), Santo Tomas (Manila), Thần học Fribourg, trường Kinh Thánh Giêrusalem.
    25. Tu hội đời Đa Minh xuất hiện sau Vatican II.
    26. Phong trào Giới Trẻ Đa Minh Thế Giới (IDYM), và phong trào Chí nguyện Quốc tế (DVI), ưu tiên dấn thân công bằng xã hội.
    27. Tổng hội Dòng Đa Minh họp ba năm một lần. Xen kẽ với tổng hội bầu cử là tổng hội giám định viên, tổng hội giám tỉnh.
    28. Tổng hội Dòng thứ 292, mới nhất họp tại Bologna, nước Ý năm 2016
    29. Cha Bruno Cadoré là Tổng quyền thứ 87, đắc cử năm 2010.
    30. Tổng quyền hiện có sực cộng tác của : 8 vị phụ tá theo khu vực, 4 vị chuyên trách và 6 vị đặc trách theo sứ vụ.
    31. Trụ sở Dòng hiện nay : tu viện Santa Sabina (từ 1936).

     

    Phần IV. Dòng Đa Minh trên quê hương Việt Nam

    1. Cha Gaspar Cruz đến Hà Tiên năm 1550, sau đó là các cha Bồ Đào Nha. Có hai chứng nhân đức tin là cha Luis Fonseca và cha Gregroie de la Motte.
    2. Cha Juan Santa Cruz Thập, Tổ phụ Miền Truyền giáo Đa Minh
    3. Các thừa sai Tây Ban Nha Tỉnh dòng Mân Côi, trụ sở Manila đã đến giảng đạo tại miền Bắc từ 1676 (tròn 340 năm).
    4. Đông Đàng Ngoài là giáo phận Dòng từ 1756, nay là năm giáo phận : Hải Phòng, Bùi Chu, Bắc Ninh, Thái Bình và Lạng Sơn.
    5. Tỉnh dòng Lyon đến Việt Nam từ 1902, đến năm 1913 phụ trách phủ doãn rồi giáo phận Lạng Sơn (1933-1960).
    6. Đến truyền giáo tại Việt Nam có 285 thừa sai Đa Minh (245 Tây Ban Nha và 40 Pháp, trong đó có 33 giám mục).
    7. Tu sĩ Đa Minh Việt Nam Giai đoạn I từ 1738 đến 1882 với 134 linh mục và 1 thày bốn. Giai đoạn II bắt đầu từ 1935.
    8. Năm 1956, Phụ Tỉnh có bề trên Việt Nam tiên khởi là cha chính Giuse Nguyễn Tri Ân (+1964).
    9. Tỉnh dòng Đa Minh Việt Nam được thành lập ngày 18.3.1967, với tước hiệu “Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo“.
    10. Tỉnh dòng đã có SÁU giám tỉnh là các cha Gioakim Nguyễn Văn Liêm (1967-81), Giuse Đoàn Thiệu (1981-90), Giuse Đinh Châu Trân (1990-99), Giuse Nguyễn Cao Luật (1999-2007), Giuse Ngô Sĩ Đình (2007-15), Giuse Nguyễn Đức Hòa (từ 2015).
    11. Tỉnh dòng Việt Nam đã có hai Phụ tá Bề trên Tổng quyền (là các cha Giuse Nguyễn Công Lý, Vinh-sơn Hà Viễn Lự) và một Tổng quản dòng.
    12. Tỉnh dòng Việt Nam đã có ba giám mục : Đaminh Hoàng Văn Đoàn, Giuse Trương Cao Đại và Phaolô Nguyễn Thái Hợp.
    13. Năm 1999, Phụ tỉnh Pháp tại Việt Nam thống nhất với Tỉnh dòng Nữ Vương Các Thánh Tử Đạo.
    14. Theo niên giám 2015, tỉnh dòng có 386 tu sĩ (169 linh mục), có một Phụ tỉnh : thánh Vinh-sơn Liêm Calgary, Canada.
    15. Tại Việt Nam tỉnh dòng có năm tu viện, ba tu xá, phụ trách 28 giáo xứ (không kể các xứ chỉ giữ vai trò làm phụ tá).
    16. Nhà phước Đa Minh Việt Nam hiện diện từ năm 1715.
    17. Từ 1951, các nhà phước được cải tổ thành hội dòng giáo phận.
    18. Hiện có 2.207 nữ tu Đa Minh Việt Nam thuộc mười đơn vị (chín hội dòng và Đan viện Ngũ Phúc).
    19. Gia đình Đa Minh Việt Nam có 38 hiển thánh tử đạo và 118 đấng đáng kính đã hoàn tất hồ sơ.

     

    Phần V. Huynh đoàn Đa Minh

    1. Năm 1285, cha Munio de Zamora công bố Quy luật Dòng Ba.
    2. Luật Dòng Ba thánh Đa Minh hay Dòng Hãm mình thánh Đa Minh do cha Louis Theissling ban hành năm 1923.
    3. Để phù hợp với Vatican II Luật Huynh đoàn Giáo dân Đa Minh được thử nghiệm từ 1972 và châu phê năm 1987.
    4. Căn tính Dòng Ba sau Vatican II : nhấn mạnh sứ vụ tông đồ giáo dân giữa trần thế, họ không phải là bán-tu-sĩ.
    5. BTTQ Cadoré : Huynh đoàn giáo dân là thành phần gia đình Đa Minh, cùng một căn tính: được sai đi Loan báo Tin mừng.
    6. Từ 2014, cha Rui Almeida Lopes là Đặc trách HĐĐM thế giới.
    7. Dòng ba Việt Nam xuất hiện từ cuối thế kỷ XVII. (Chúng ta biết nhà phước Đa Minh, tức dòng Ba sống chung có năm 1715)
    8. Lễ Đầu Dòng kính thánh Đa Minh do thánh Hermosilla Liêm khởi xướng năm 1844.
    9. Tài liệu về HĐĐMVN xưa dựa trên hai tài liệu là thư đức thày Marti Gia (1850) và Sử ký Địa phận Trung (1916).
    10. Các thánh tử đạo trẻ thuộc Dòng Ba : Luca Thìn 39 tuổi, Augustinô Mới 33 tuổi, Augustinô Đông và Giuse Khang 29 tuổi, Tôma Đệ 28 tuổi, Stêphanô Vinh 26 tuổi.
    11. Dòng Ba có kinh nguyện riêng, quen gọi là nguyện giờ, suy niệm cuộc thương khó Chúa Giêsu, chia thành bảy giờ.
    12. Năm 1916 dòng ba Việt Nam có khoảng 15.000 thành viên.
    13. Trong 38 hiển thánh Tử đạo GĐĐMVN, có 16 vị thuộc huynh đoàn, gồm 3 linh mục, 6 thầy giảng và 7 giáo dân.
    14. Trong 118 đấng đáng kính Tử Đạo GĐĐMVN, có 100 vị thuộc huynh đoàn gồm 9 linh mục và 91 giáo dân (6 nữ).
    15. Sau 1954 dòng ba tại miền Bắc vẫn sinh hoạt, nguyện giờ, và tích cực tham gia công việc của giáo xứ.
    16. Dòng Ba giáo phận Hưng Hóa do đức cha Phêrô Nguyễn Huy Quang thành lập năm 1960.
    17. Thời điểm 1975, dòng ba miền Nam có gần 25 ngàn thành viên thuộc 206 huynh đoàn, miền bắc khoảng 6 ngàn.
    18. Năm 1971, Thủ Bản Dòng Ba được phổ biến thay thế cuốn Kỷ luật Dòng Ba (phát hành năm 1956 và 1959).
    19. Từ 1966-1975, Dòng ba Đa Minh có báo Liên Lạc nguyệt san do cha Phạm Quang Tự chủ trương.
    20. Từ năm 1983, Huynh đoàn sử dụng “Kinh nguyện dâng Cha” gồm kinh sáng, kinh chiều, và kinh tối bốn chúa nhật.
    21. Luật Sống Người Giáo Dân Ða Minh Việt Nam hiện nay, được cha giám tỉnh Giuse Đoàn Thiệu, châu phê thử nghiệm năm 1990, và tu chính vào các năm 2002 và 2010.
    22. Theo Luật Sống: Ban phục vụ điều hành và quản trị huynh đoàn, với quyền nhóm họp, bầu cử, thâu nhận, huấn luyện đoàn viên, quản lý tài sản và sinh hoạt theo tôn chỉ Dòng. Đoàn trưởng thay mặt Bề trên Tổng quyền nhận lời tuyên hứa.
    23. Luật Sống hoàn chỉnh tổ chức Ban phục vụ các cấp từ huynh đoàn, liên huynh, giáo phận và huynh đoàn Tỉnh. Mỗi cấp đều có các linh mục hay tu sĩ đặc trách hoặc linh hướng.
    24. Ban phục vụ huynh đoàn Tỉnh khởi sự từ năm 1995. Ông Giuse Đỗ An Ninh là Anh Trưởng thứ sáu.
    25. Huynh đoàn có các khóa học và tài liệu Về Nguồn, Hành Trang và các khóa Chân Lý … tại các giáo phận.
    26. Tài liệu “Huấn luyện căn bản” cho ba giai đoạn tìm hiểu, dự tuyển và tuyên hứa được phổ biến năm 2013.
    27. Nét mới của huynh đoàn : tích cực tham dự các khóa học hỏi, yểm trợ các công trình chung và hoạt động bác ái.
    28. Giới trẻ huynh đoàn được quan tâm đặc biệt. Năm 1991, Ban Ðặc trách phổ biến tập “Chỉ Nam” cho các bạn trẻ.
    29. Giới trẻ huynh đoàn đã có hai trại giao lưu (1990, 1992),
    30. Giới trẻ huynh đoàn đã có chín trại truyền thống (từ 2001…),
      Trại mới nhất tại giáo xứ Trung Đồng, Thái Bình (2014).
    31. Huynh đoàn ngày càng ý thức hơn : thực thi sứ vụ của Dòng trong giáo xứ, trong Tỉnh dòng và với Giáo hội.
    32. Hiện nay HĐGD ĐMVN có hơn 113 ngàn thành viên, 3.651 bạn trẻ, thuộc 140 liên huynh và 1.268 huynh đoàn.
    33. Hiện huynh đoàn có 18 đơn vị tại 16 giáo phận. Gồm 12 Huynh đoàn giáo phận, ba Liên huynh giáo phận, và ba huynh đoàn trực thuộc huynh đoàn tỉnh.
    34. Ưu tư chính của HĐĐM là : huấn luyện và, đào tạo thế hệ trẻ, hiệp thông thi hành sứ vụ loan báo Tin mừng.

     

    Phần VI : Dấu ấn Đức Tin

    1. Thánh Delgado Y, 43 năm giám mục, can đảm khôn ngoan
    2. Thánh Henares Minh, người cha hiền dịu, quảng đại.
    3. Thánh Sanjurjo An, tổ chức lớp giáo lý, xin chém ba nhát.
    4. Thánh Sampedro Xuyên, án lăng trì chết không toàn thây.
    5. Thánh Hermosilla Liêm, nguỵ trang để đi thụ phong giám mục, chăm lo các chủng sinh.
    6. Thánh Valentinô Vinh giám mục hầm trú, giám mục sinh non, và giám mục gậy tre mũ giấy.
    7. Thánh Federich Tế, con điên của Đức Mẹ và cha Licinia Đậu, trong trại giam vẫn rửa tội hàng trăm người.
    8. Thánh Fernandez Hiền, cầu cho dân Việt nhận biết đạo thật.
    9. Thánh Phạm Hiếu Liêm và Castañeda Gia : tham gia “hội đồng tứ giáo” và suy tôn thánh giá trong phủ chúa.
    10. Thánh Đỗ Yến, chấp nhận lưu lạc để tín hữu khỏi liên lụy.
    11. Thánh Nguyễn văn Hạnh, Laurensô Việt Nam.
    12. Thánh Nguyễn Văn Tự, lời chứng về tam phụ.
    13. Thánh Vũ Đình Tước, bị chém bằng búa, chết bên các tín hữu.
    14. Thánh Đinh Viết Dụ, sẵn lòng nên giống Chúa Kitô phần nào.
    15. Thánh Nguyễn Văn Xuyên, bài vè lục bát củng cố các tín hữu
    16. Thánh Ngô Duy Hiển vẽ và gây nên phong trào kính thánh giá.
    17. Thánh Vũ Đức Trạch, mời các quan tôn kính thánh giá .
    18. Thánh Đinh Đức Mậu, ra pháp trường như cử hành thánh lễ
    19. Thánh Trần Văn Tuân, không sợ nguy hiểm phục vụ đoàn chiên
    20. Thánh Almatô Bình, nhiệt tình vượt qua bệnh tật bà khó khăn.
    21. Thánh Schoeffler Đông, tươi cười tiến ra pháp trường.
    22. Thánh Đỗ Đình Cẩm, được quân lính cảm kích và yêu mến.
    23. Thánh Ngô Túc Khuông cổ võ cầu nguyện xây dựng quê hương
    24. Thánh Đỗ Văn Chiểu, thủ cấp được dâng cao tại pháp trường.
    25. Thánh Nguyễn Đình Uyển, tuyên xưng niềm tin sống lại.
    26. Thánh Hà Trọng Mậu, sẵn sàng từ chối danh vọng.
    27. Thánh Bùi Văn Úy, coi giữ đạo là hiếu thảo với mẹ cha.
    28. Thánh Đào Đình Toán, chấp nhận chết đói, rũ tù.
    29. Thánh Nguyễn Duy Khang. liều thân vì đại nghĩa.
    30. Thánh Hoàng Lương Cảnh, lương y bác ái và nhiệt tâm.
    31. Ba tín hữu đồng hương khấn trong tù. Thánh Nguyễn Văn Mới tân tòng, Nguyễn Văn Vinh được rửa tội trong tù, và Nguyễn Văn Đệ, tin tưởng phó thác vợ con cho Chúa.
    32. Tam thánh Quần Cống: Án Khảm, Cai Tả, Cai Thìn, nổi bật về bác ái, củng cố niềm tin các tín hữu và làm sứ giả hòa bình.

    Lm. Phanxicô X. Đào Trung Hiệu, OP.

    Nguồn tin: https://hddmvn.net/ 

    Bài viết liên quan