Không chỉ đối với Học viện Đa Minh Thái Bình, ngày lễ thánh Phanxicô Assisi là một ngày đặc biệt biểu lộ mối dây huynh đệ giữa Dòng Anh Em Hèn Mọn và Dòng Anh Em Giảng Thuyết, bởi vì hai thánh tổ phụ đã từng gắn bó với nhau trong sứ vụ lịch sử để xây dựng Giáo Hội. Hai vị thánh ấy đã được thánh nữ Catarina Xiena đã nhắc đến một cách rất văn hoa:“Các ngài quả là hai cột trụ chống đỡ Giáo Hội, thánh Phanxicô bằng đức khó nghèo, còn thánh Đa Minh bằng kiến thức” (Đối thoại 158). Mừng lễ thánh Phanxicô Assisi - Bổn mạng Học viện Đa Minh Thái Bình - là cơ hội quý để chúng con học tập và noi gương đời sống khó nghèo, khiêm hạ của thánh nhân - “người hành hương trong hy vọng” tiền bối của chúng con.

* Tóm lược tiểu sử thánh Phanxicô Assisi

Sống đồng thời với Thánh phụ Đa Minh, thánh Phanxicô sinh năm 1182 tại thành Assisi, phía bắc Rôma trong một gia đình thương gia rất giàu có. Được nuông chiều, Phanxicô đã sống thời trai trẻ rất ăn chơi và hào hoa. Phanxicô từng theo bá tước Gualtiero di Brienne đi chinh phục vùng Apulia, gần thành Assisi với ôm ấp mộng công danh. Tuy nhiên, Phanxicô bị đau nặng và buộc phải trở về quê hương. Thời gian sau đó, những thú vui xưa kia dần dần mất hết ý nghĩa với Phanxicô. Chàng trai trẻ ấy đi tìm lý tưởng cao đẹp hơn. Lời Chúa phán với Phanxicô: “Phanxicô, con hãy đi sửa lại ngôi đền thờ của ta đang đổ nát!” là khởi điểm cho hành trình mới của thánh nhân – xây dựng nguyện đường cạnh Assisi, rồi sau đó là chính Hội Thánh Chúa. Khi đó, thánh Phanxicô đã chọn cuộc sống hèn mọn, cố gắng tập noi gương Chúa khó nghèo bằng nếp sống giản dị lạ lùng và noi gương Chúa chịu treo trên thập giá bằng đức ái phi thường. Sống theo đường lối Tin Mừng, thánh nhân đã thu phục được nhiều anh chị em. Chính ngài đã tiếp tục lan tỏa khiến khuyến khích họ yêu quý đức khó nghèo, ca tụng Đấng Hóa Công và tuân phục Hội Thánh. Thánh nhân đã được Chúa in năm dấu thánh năm 1224. Ngày 3 tháng 10 năm 1226, người hân hoan đón nhận “Chị Chết” và Đức Gregorio IX đã tôn phong người lên bậc hiển thánh vào ngày 16 tháng 7 năm 1228 (Phụng vụ riêng Dòng Đa Minh).

* Thánh Phanxicô Assisi – Người lữ hành hy vọng

Thánh Phanxicô Assisi đã sống tận căn các mối phúc, đặc biệt sống đức khó nghèo và tình yêu muôn loài thụ tạo sâu sắc. Thánh nhân đã chọn lựa rũ bỏ mọi thứ ràng buộc để chỉ có Thiên Chúa là Cha và mọi người là anh chị em. Nhờ đó, trái tim ngài rộng mở đón nhận toàn thể tạo thành như quà tặng đến từ Thiên Chúa. Tình yêu muôn loài của thánh Phanxicô bắt nguồn từ một cái nhìn đức tin: mọi thụ tạo đều phản chiếu tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa. Sự khó nghèo và tình yêu muôn loài ấy diễn tả niềm hy vọng của thánh Phanxicô, bởi ai sống khó nghèo đích thực sẽ không cậy dựa vào của cải chóng qua, nhưng phó thác vào Đấng Quan Phòng; ai yêu quý tất cả các anh chị em bé nhỏ nhất, yêu từng loài chim, hoa cỏ, thì người đó luôn luôn tin tưởng rằng Thiên Chúa mãi ở cùng với thế giới chúng ta. Như vậy, thánh Phanxicô Assisi chính là người nghèo đích thực của Thiên Chúa, một “người hành hương của hy vọng” đi trước chúng ta. Mẫu gương cuộc đời của thánh nhân nhắc nhở chúng ta rằng: Hạnh phúc đích thực không tùy thuộc vật chất, mà tùy thuộc vào sự hiệp thông với Thiên Chúa, với anh chị em và các loài thụ tạo.

* Theo dấu chân hy vọng của thánh Phanxico Assisi

Noi gương thánh Phanxicô Assisi trong Năm Thánh 2025 với chủ đề “Những người hành hương trong hy vọng”, mỗi chúng con được mời gọi noi theo tinh thần khó nghèo và tình yêu tạo vật của thánh nhân, để bước đi như người hành hương trong hy vọng: hy vọng vào Thiên Chúa trung tín, hy vọng vào Thiên Chúa là tình yêu, hy vọng vào một Trời Mới Đất Mới, nơi công lý và bình an ngự trị. Chúng con cần học cách chiêm ngắm mọi sự như quà tặng của Chúa, chọn Ngài là gia nghiệp duy nhất và sống tự do giữa cơn lốc tục hóa.

Trước bối cảnh thế giới hiện đại ngày nay, khoa học kỹ thuật và trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ, ảnh hưởng rất nhiều đến chiều kích tâm linh của con người, những nữ tu trẻ chúng con cần trở nên chứng nhân của hy vọng qua đời sống đơn sơ, niềm vui phục vụ và tình yêu muôn loài của mình. Chính sự giản dị, gần gũi và tinh thần huynh đệ đó sẽ là lời rao giảng mạnh mẽ hơn mọi bài thuyết trình. Chúng con có sứ mạng làm cho thế giới thấy: hạnh phúc thật không nằm trong vật chất, mà trong tình yêu Thiên Chúa và sự hiệp thông huynh đệ. Đồng thời, từ mẫu gương yêu quý thiên nhiên của thánh Phanxicô, chúng con cũng cần tích cực lan tỏa tinh thần bảo vệ trái đất này cho các bạn trẻ - thế hệ dễ bị lôi cuốn vào việc “sống ảo” và các trào lưu xã hội khác. Ai ai cũng thấy được những biến đổi khí hậu nặng nề, ô nhiễm môi trường, thiên tai xảy ra liên miên khắp nơi trên thế giới,…Mỗi người góp một chút tinh thần cộng tác, ý thức trách nhiệm thì việc giữ gìn hành tinh xanh như quà tặng Chúa ban mới thực hiện lâu dài được. Ngoài việc bảo vệ môi trường thế giới thực, thế giới công nghệ không thể không nhắc tới lúc này. Dù nó rất phức tạp, nhưng đó vẫn có thể trở thành nơi rao giảng Tin Mừng nếu được dùng với tinh thần khó nghèo như một phương tiện phục vụ sự thật và tình yêu, không bám víu, không tìm lợi ích cá nhân. Yêu thương tạo vật như thánh Phanxico Assisi có thể là sự gợi mở cho mỗi tu sĩ trẻ chúng con ý thức sống yêu thương, bảo vệ môi sinh cả trong “thế giới thật” lẫn “thế giới mạng” mỗi ngày.   

Chúng ta đang cùng nhau hành hương tiến về Quê Trời vĩnh cửu. Hành hương chỉ có thể nhẹ nhàng khi chúng ta biết buông bỏ, biết sống khó nghèo để không bị trói buộc vào những gánh nặng phù du. Hành hương cũng là bước đi trong tình huynh đệ, trong lòng tôn trọng và yêu thương mọi thụ tạo, bảo vệ môi sinh. Với tâm tình mừng kính thánh Bổn mạng Phanxicô Assisi năm nay, ước mong sao: chị em học viện Đa Minh Thái Bình chúng con nói riêng cũng như tất cả mọi Kitô hữu nói chung sẽ cùng nhau trở nên những người hành hương trong hy vọng, sẽ có thể cất cao Bài ca Hòa bình cùng thánh Phanxicô Assisi.

Anna Mộc