Ngày đầu tiên trong chuyến thiện nguyện ĐẾN VỚI VÙNG ĐÔNG BẮC gồm đủ mọi thành phần dân Chúa sống tinh thần của năm Hiệp Hành: hàng giáo phẩm có cha Đa Minh Nguyễn Đàm Luận; tu sĩ có các sơ Dòng Đa Minh Thái Bình; giáo dân có anh Trùm Hiệu - Giáo họ Tiên Cầu, mẹ con anh Đông Giáo xứ Gia lạc, chị Liên, em Tuấn Hà nội và nhóm em Mạnh -Truyền thông Đông Hưng cùng đi. Tại Ba bể có anh chị Trường- Nam Định, em Công - Hữu Tiệm và một số anh chị em khác đang sinh sống tại Ba Bể - Bắc Kạn rất nhiệt tình ủng hộ, chia sẻ cũng như chuẩn bị đồ tùy tùng cho đoàn những thứ cần thiết khác không thể đem đi từ Thái Bình.

Để có chuyến đi này phải nói đến Nhóm truyền thông của em Mạnh đã khởi xướng và rất tích cực lên ý tưởng, sắm đồ để đoàn có thể đi và làm được nhiều việc có ý nghĩa. Sau nhiều ngày chuẩn bị nhu yếu phẩm đến tối ngày 26/2 mọi sự đã hoàn tất và đồ của đoàn được tập kết về địa điểm Dòng nữ Đa Minh Thái Bình để chờ xuất phát.

Đúng 2g45 sáng ngày 27/2, xe em Đông và em Mạnh đã đến nhà Dòng xếp đồ và đoàn xuất phát lúc 3g30. Sau một vài trạm dừng nghỉ, đến 11g trưa đoàn đến được với điểm trường đầu tiên, trường Pù Lùng 1. Điểm trường này gồm 67 học sinh từ lớp 1 đến lớp 5 và 20 cháu bé Mầm non, đều là dân tộc Hmông. Số trẻ có bấy nhiêu thôi nhưng trường có hẳn ba khối nhà, mỗi nhà được xây riêng biệt mà không thống nhất theo quy hoạch tổng thể. Hỏi ra thì được biết do số trẻ mỗi ngày một tăng, kinh phí có hạn nên cứ xin được trợ giúp thì lại xây thêm nên trường mới ra như vậy.

Đến với điểm trường này đoàn sẽ tặng quà cho các bé: bánh, kẹo, gạo, ruốc thịt, giò và chiên xúc xích cho các bé ăn cơm trưa. Điểm trường này có các bé đem cơm đi ăn nhiều nhất, buổi sáng cha mẹ nấu cơm và đóng hộp cho con mang theo ăn trưa, gọi là đóng hộp nhưng chỉ là cái thố hoặc hộp nhựa, thậm chí có bé đựng cơm vào túi bóng (bịch xốp) để đem theo. Có những bé có đem cơm nhưng không có thìa mà dùng tay bốc ăn, cô giáo nói đã nhắc cho bố mẹ cháu nhưng vẫn vậy, có thể nhà họ chẳng có thìa.

Bữa cơm trưa của các bé trường Pù Lùng thật giản đơn, có bé ăn cơm trắng, có bé có chút măng kho, có bé có chút trứng... mở xem hộp cơm của 5 bé thì 3 bé ăn cơm trắng mà không có đồ ăn....thật tội. Nhóm thiện nguyện hôm nay đem đến cho các bé một bữa ăn thịnh soạn có 2 cây xúc xích và 3 miếng giò... một bữa ăn thật to và lạ với các bé vì chưa bao giờ được ăn hai cây xúc xích...

Tạm biệt trường Pù Lùng đoàn tiếp tục lên đường đến điểm trường thứ 2, trường Canon Nà Bản. Đây là điểm trường có đông học sinh nhất, 131 bé từ lớp 1 đến lớp 5, và 50 cháu bé Mầm non, tất cả đều là con em dân tộc Hmông.

Trên đường đến với điểm trường thứ hai, đoàn mới sực nhớ chính mình cũng chưa ăn trưa mà đã gần 2g chiều, nhưng giữa đường rừng thế này làm gì có quán cơm. Sẵn trên xe có chảo, có dầu, có xúc xích, có bánh mì, đoàn thực hiện bữa trưa dã chiến ngay giữa đường rừng, lấy đá làm bếp, lấy củi rừng đốt lên một thoáng đã có xúc xích chiên, sao hôm nay xúc xích ngon thấy lạ? Đó là bữa trưa của đoàn thiện nguyện, cả cha và con cùng ăn vui vẻ giữa đường rừng.

Dù đường khó đi nhưng lòng người vẫn muốn nên đã vượt qua các con dốc, các cung đường vòng độc đạo, men theo sườn núi để “bò” vào, có những lúc thót tim vì đường vòng mà chỉ đủ một xe đi qua, một bên là vách núi còn bên kia là vực… Nếu có gặp xe chạy ngược chiều thì cũng phải khéo tránh mới đi qua được,..  cuối cùng thì trường Nà Bản cũng hiện ra trước mặt, đoàn đã đến trường lúc 3g chiều. Vì đang là giờ học nên thầy cô của trường tiếp đoàn tại văn phòng để đợi các bé ra chơi đoàn sẽ tặng quà.

Nói là văn phòng nhưng đó là cái “phòng đa năng” của thầy cô, vừa là phòng ngủ lại là nơi làm việc và tiếp khách, chỉ với mấy chục mét vuông kê vừa hai cái giường, cái bàn với 4 cái ghế là chật rồi. Đoàn chúng tôi chỉ một số vào chào thầy cô còn số còn lại ở bên ngoài chuẩn bị đồ, vậy mà cũng vẫn phải ngồi trên giường mới đủ chỗ tiếp.

Thầy cô cũng cho biết xã này có 6 điểm trường như vậy, Tà Lùng 1, Nà Bản và 4 điểm khác nữa nhưng điểm Nà Bản là đông nhất, cả 6 diểm trường đều là con em dân tộc Hmông. Trường cũng đang mong huy động ngân quỹ để có kinh phí xây thêm phòng học cho các bé chuẩn bị vào lớp 1, mong lắm những nhà hảo tâm góp sức để trường có thể mở thêm lớp học phục vụ tốt cho việc trồng người.

Sau khi tặng quà cho các bé trường Nà Bản, đoàn tạm biệt trường để về nơi nghỉ đêm, dâng lễ tại nhà thờ Ba Bể, ăn tối rồi ngủ nghỉ lấy sức cho ngày thiện nguyện tiếp theo.

Tạ ơn Chúa đã cho đoàn một ngày dài đến với vùng núi đông bắc thật may lành và an vui, thời tiết rất ủng hộ, ban tối và sáng sớm se lạnh, buổi trưa nắng ấm rất thuận tiện cho việc di chuyển của đoàn. Nếu gặp trời mưa thì chắc chắn việc di chuyển vào các bản không dễ dàng chút nào.

Ngày thứ hai, sau khi ăn sáng, đoàn tiếp tục đến tặng quà cho trường Đán Mảy đầu tiên. Đoàn xe thiện nguyện gồm 2 xe 5 chỗ và 1 xe bán tải toàn xe gia đình xung phong ủng hộ đoàn để đem chút tình người miền xuôi lên cho các em miền ngược.

Để đến được với điểm trường Đán Mảy, đoàn phải đi trên con đường độc đạo đầy khó khăn và thử thách, đường vòng quanh co cho đến khi nhìn thấy điểm trường phía trước, cứ ngỡ là tới nơi thì một cung đường vừa gấp khúc vừa dốc lại khá gồ ghề hiện ra trước mặt… Sau một hồi lượng sức và thử tài tay lái, mồ hôi cứ thế vã ra do thời tiết nắng nóng lúc gần 12g trưa và thêm cả nỗi sợ… nên 2 xe 5 chỗ thì chỉ đứng nhìn “đất hứa” từ xa mà không thể bò vào đến nơi; cuối cùng buộc để xe lại rồi đi bộ và nhờ xe máy của người bản địa chở người vào. Riêng xe bán tải chở nhu yếu phẩm mới có thể đi vào được gần tới trường, dù đã vượt qua bao khó khăn gần như thót tim để cố gắng “bò vào” nhưng bán tải rồi cũng phải chịu thua, cũng chỉ đến được con dốc dưới chân trường thôi, còn lại phải dúng “máy chạy bằng cơm” mang vác đồ lên trường... úi cha, vã mồ hôi, thở hổn hển cuối cùng đồ đoàn cũng đem lên được tới trường vào lúc hơn 12g.

Thầy cô và các bé đã ăn cơm xong, lớp Mầm non đã đi ngủ, các lớp khác còn đợi nên đoàn rất vui, bắt tay vào việc chia quà cho các lớp, số khác lại chiên xúc xích cho các cháu.

Ở trường này các thầy cô có bếp ăn chung nên có một số đồ nghề đoàn có thể mượn để dùng, nhưng việc chiên xúc xích mấy trăm cái một lúc thì đoàn vẫn phải tìm đá và củi làm bếp dã chiến bên ngoài để chiên cho nhanh. Khi nhóm tặng quà cho mỗi lớp vừa xong thì cũng là lúc xúc xích vừa chín, được nhận quà, được ăn hai cái xúc xích, các bé vui lắm, vừa ăn vừa khen ngon. Có bé cứ nhìn cái xúc xích mà không ăn, tưởng là bé không muốn ăn… hỏi ra mới biết muốn để đem về cho em. Thấy bé cứ nhìn cách thèm thuồng mà thấy tội nên vội gói cho bé cái khác để đem về, còn hai cái này cứ ăn đi, lúc ấy bé mới có thể ăn một cách ngon lành.

Tại đây, ngoài việc được ăn xúc xích, các bé còn được nhận bánh kẹo, gạo và bịch cá hoặc tép khô mà đoàn đã chuẩn bị để cho đem về nhà.

Cho dù món quà không lớn, nhưng là những thứ các bé cần nên thành viên trong đoàn ai cũng rất vui. Hơn nữa đoàn cũng không đủ ngân quỹ để làm phần quà lớn hơn vì có nhiều trường cần, san sẻ mỗi nơi một chút cho nhiều người nên cũng vui. Tất cả phương tiện và các phần quà đó đều được gom góp từ chính các thành viên trong đoàn và quý vị ân nhân đã quảng đại chia sẻ để đoàn đem đến cho các em.

Bữa trưa của thành viên trong đoàn được ăn ngay tại trường cũng chả có cơm có rau mà chỉ là những cây xích xúc mình vừa mới chiên, mời cả thầy cô cùng thưởng thức… dù là món ăn khoái khẩu của đám trẻ con nhưng thành viên trong đoàn và thầy cô lúc này cùng ăn với nhau cũng thấy ngon cách lạ thường.

Chia tay trường Đán Mảy, đoàn tiếp tục đến với bản Đồn Đèn thuộc Xã Khang Ninh, anh chị Trường – Ba Bể đã tận tình giúp đoàn mua và chở gạo đến địa điểm tập trung tại nhà văn hóa thôn Đồn Đèn. Được biết thôn Đồn Đèn có 54 hộ gia đình cũng là dân tộc Hmông. Khi đoàn đến thì người dân đã tập trung đứng chờ sẵn, sau khi chia bánh kẹo cho trẻ, đoàn cũng tặng quà cho hộ gia đình, mỗi hộ 10kg gạo và một bịch cá khô.

Ngay tại điểm tập trung tặng quà, có gia đình hộ Công giáo gần đó nên đoàn ghé thăm cùng chụp hình lưu niệm với gia đình.

Chia tay người dân Đồn Đèn, đoàn trở lại nhà thờ Ba Bể dâng thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa vì Người đã chúc lành cho đoàn hoàn thành tâm nguyện của thành viên trong đoàn và những ân nhân đã quảng đại chia sẻ cách này hay cách khác, để đoàn đem đến tận nơi và người đang cần.

Trong bài giảng Cha Đa Minh cũng nhắc cho anh chị em trong đoàn và những người tham dự thánh lễ sống tâm tình của mùa Chay, cầu nguyện, ăn chay và làm việc thiện. Hai ngày qua chúng ta đang sống trong tâm tình ấy, ước mong mỗi người hãy tiếp tục sống và lan tỏa tâm tình mùa Chay cho nhiều người mình có cơ hội gặp gỡ.

Sau Thánh lễ đoàn đi ăn tối, rồi lên đường trở về Thái Bình, khép lại chuyến đi thiện nguyện hai ngày tại Bắc Kạn.

Là thành viên trong đoàn thiện nguyện, con nhận thấy chuyến đi lần này thật ý nghĩa, mang nhiều tâm tư khắc khoải và cả những thao thức ước mong của người đi, người cho và người nhận. Nhận thấy mình nghèo nhưng còn nhiều người nghèo đáng thương hơn mình, họ không thể nói được tiếng lòng mình cho tất cả thế giới, nhưng qua những người đến gặp trực tiếp họ cũng muốn chuyển tải một thông điệp trên thế gian vẫn còn có họ, cần được giúp đỡ, cần được chia sẻ, cần được cảm thông…

Qua tiếp xúc với thầy cô giáo và một số người, được biết những cái nghèo cứ đeo bám người dân Hmông tại đây; ngoài việc cần cơm áo gạo tiền, cái họ cần lúc này còn là NƯỚC, nước rất cần trong cuộc sống nhưng người dân ở đây thực sự thiếu vì họ ở trên cao. Tại sao cứ bảo các bé lấm lem, quần áo không sạch sẽ, những cái thố cơm cũng không được sạch,… tất cả là vì họ thiếu nước!!! cái thố cơm đó đem về chỉ lau qua rồi mai lại đựng cơm đi học như vậy thì làm sao sạch được? Có anh trong đoàn chia sẻ, quần áo có khi chỗ khác không nhận nhưng đem vào bản thì họ vẫn lấy, bởi vì họ chỉ mặc một vài lần, hoặc khi đã bẩn thì họ bỏ đi vì không có nước giặt.

Ngay cả các thầy cô phục vụ tại trường cũng chung với số phận, không đủ nước cho nhu cầu sinh hoạt,  phải dùng rất tiết kiệm, thậm chí hai ba ngày mới được tắm, cuối tuần về nhà giặt quần áo… Đến ngày cuối cùng nhóm mới hiểu được nước là thứ họ rất cần, thảo nào khi nhóm đến hỏi thăm nhà WC thì đều nhận được câu không có nhà ấy…chỉ đi chung với các cháu…Nhà nước cũng đã có phương án đem nước đến trường, nhưng vì ở trên cao nên phải dùng kiểu bơm kích cầu nhiều lần từ dưới lên trên, nhưng vì người dân cũng thiếu nước nên khi nước đến là họ ở dưới lấy trước… cuối cũng chỉ còn rất ít nước được đưa lên tới trường. Đây cũng là thao thức mà chưa giải quyết được.

Để đoàn thiện nguyện chúng con đến được với anh chị em dân tộc Hmông miền núi đông bắc, có rất nhiều các mạnh thường quân đồng chia sẻ tinh thần và vật chất bằng cả tấm lòng. Thay mặt cho những người được nhận quà, những người trực tiếp đem quà đến với anh em vùng cao,chúng con xin chân thành cảm ơn Cha Đa Minh Nguyễn Đàm Luận, giáo xứ Vĩnh Trà, đã nhiệt tình hỗ trợ lại đích thân đi đồng hành cùng với nhóm. Xin cảm ơn các mạnh thường quân trong đó có Đức Cha Đa Minh, quý Cha, quý chị em Hội Dòng nữ Đa Minh Thái Bình, Bác sĩ Tuynh và rất nhiều các anh chị em khác đã chia sẻ những phần thu nhập của mình để tặng quà cho các cháu bé Hmông tại điểm trường Pù Lùng 1, Nà Bản, Đán Mảy và người dân thôn Đồn Đèn – Khang Ninh Bắc Kạn.

Chuyến thiện nguyện ĐẾN VỚI VÙNG ĐÔNG BẮC tại Bắc Kạn lần này đã kết thúc, chúng con vẫn ước mong làm những chương trình tiếp theo tại Hà Giang hoặc ĐẾN VỚI VÙNG TÂY BẮC với các anh chị em dân tộc Mông, Dao tại Lai Châu. Xin quý Đấng bậc và mọi người cầu nguyện cho chúng con trong hành trình mới, nếu Chúa muốn chúng con sẽ thực hiện trong thời gian tới. Khi nào chương trình bắt đầu, chúng con sẽ có thông tin cụ thể tới quý Đấng bậc cùng quý vị. Chúng con xin chân thành tri ân.

Một lần nữa, xin tạ ơn Thiên Chúa và xin Chúa chúc lành quý Đấng bậc, quý tu sĩ, quý nhà hảo tâm và cho từng người, từng gia đình của các anh chị em, để trong mùa Chay thánh này, mỗi người đều nhận được sự bình an và phúc lành của Thiên Chúa.

Nt. Maria Ánh Tin, OP.