1. Bài đọc 1: Hc 3, 3-7. 14-17a

“Ai kính sợ Chúa, thì thảo kính cha mẹ”.

Trích sách Huấn Ca.

Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái; quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đoàn con. Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.

Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi.

Ðó là lời Chúa.

2.  Đáp ca: Tv 127, 1-2. 3. 4-5

Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người (x. c. 1).

Xướng:

1) Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ gặp may. 

2) Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn. Con cái bạn như những chồi non của khóm ô-liu ở chung quanh bàn ăn của bạn. Ðó là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Ðức Thiên Chúa. 

3) Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nhìn thấy cảnh thịnh đạt của Giêrusalem hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nhìn thấy lũ cháu đoàn con! 

3. Bài đọc 2: Cl 3,12-21

Đời sống gia đình theo tinh thần của Chúa.

Bài trích thư của thánh Phao-lô tông đồ gửi tín hữu Côlôxê.

Thưa anh em, anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn bình an của Đức Ki-tô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân.

Ước chi lời Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí linh hứng. Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh Chúa Giêsu, và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha.

Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng.

Đó là Lời Chúa.

4.  Tin Mừng:  Mt 2, 13-15. 19-23

"Ông liền trỗi dậy đưa Hài Nhi và mẹ Người về đất Israel" (Mt 2, 21).

✠ Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mátthêu.

13 Khi các nhà chiêm tinh đã ra về, thì sứ thần Chúa hiện ra báo mộng cho ông Giuse rằng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hêrôđê sắp tìm giết Hài Nhi đấy!” 14 Ông Giuse liền trỗi dậy, và đang đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai cập. 15 Ông ở đó cho đến khi vua Hêrôđê băng hà, để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai cập.

19 Sau khi vua Hêrôđê băng hà, sứ thần Chúa lại hiện ra với ông Giuse bên Ai cập, 20 báo mộng cho ông rằng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người về đất Israel, vì những kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi.” 21 Ông liền trỗi dậy đưa Hài Nhi và mẹ Người về đất Israel. 22 Nhưng vì nghe biết Ác khê lao đã kế vị vua cha là Hêrôđê, cai trị miền Giuđê, nên ông sợ không dám về đó. Rồi sau khi được báo mộng, ông lui về miền Galilê, 23 và đến ở tại một thành kia gọi là Nadarét, để ứng nghiệm lời đã phán qua miệng các ngôn sứ rằng: Người sẽ được gọi là người Nadarét.

Đó là Lời Chúa.

5. Suy niệm:  

5.1 Suy niệm 1

Suy niệm: Với lòng thành tín của người cha nuôi, Thánh Giuse đã chẳng quản ngại trời đông giá rét, đêm tối đường xa. Người vội vã đem Hài Nhi và mẹ người trốn sang Ai Cập.

Hình ảnh người cha hiền, người chồng trung tín luôn yêu thương bảo vệ gia đình của Thánh Giuse phản ánh tính tuyệt vời của Thiên Chúa, của Ðức Giêsu đối với Giáo Hội, đối với nhân loại.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, qua bài Tin Mừng hôm nay, mẫu gương của Thánh Giuse dạy cho chúng con: Tất cả vì hạnh phúc gia đình, và tuân hành ý Chúa. Xin cho các bậc gia trưởng, các vị hiền mẫu và những người con luôn chu toàn vai trò của mình. Gia đình hạnh phúc, Thiên Chúa được vinh danh, xã hội luôn an bình. Amen.

Ghi nhớ: “Hãy đem Con Trẻ và mẹ Người trốn sang Ai cập”.

TGM Giuse Nguyễn Năng

Nguồn tin: https://tgpsaigon.net/

5.2 Gia đình là niềm hy vọng cho thế giới 

Theo ý muốn của Đức cố Giáo Hoàng Phan-xi-cô, Chúa Nhật ngày 28/12/2025 sẽ là ngày bế mạc Năm Thánh Hy Vọng cấp giáo phận, và lễ Hiển Linh, ngày 04/01/2026 sẽ là ngày bế mạc Năm Thánh cấp Giáo Hội hoàn vũ. Năm Thánh Hy Vọng khởi đầu và kết thúc đều vào ngày lễ Thánh Gia. Điều này cho chúng ta thấy, gia đình gắn liền với niềm hy vọng của thế giới.

Đức Ki-tô là niềm Hy Vọng cho thế giới. Đó là khẳng định của Ki-tô giáo. Thế giới hôm nay bị xâu xé bởi chiến tranh, bạo lực, thất vọng, thù hận và chia rẽ. Đó là một thế giới muốn phủ nhận sự hiện hữu của Thiên Chúa. Một thế giới muốn trục xuất Ngài ra khỏi gia đình, nhà trường và xã hội. Đức Thánh Cha Bê-nê-đi-tô XVI đã khẳng định: “Không có Thiên Chúa, thế gian sẽ thành bãi chiến trường”. Một điều báng bổ lớn trong thế giới hôm nay, đó là những kẻ giết người vẫn mệnh danh là người tin vào Chúa và vẫn rêu rao là Chúa bênh vực và phù hộ họ. Họ dùng Danh Thiên Chúa để biện minh cho những hành động giết người vô tội. Trong bối cảnh này, chúng ta cầu nguyện cho thế giới biết mở lòng đón nhận Đức Giê-su, là Hoàng Tử Hòa Bình. Người là Đấng Cứu nhân độ thế. Thánh Phao-lô viết: “Chính Đức Giê-su là bình an của chúng ta: Người đã liên kết đôi bên, dân Do Thái và dân ngoại, thành một; Người đã hy sinh thân mình để phá đổ bức tường ngăn cách là sự thù ghét; Người đã hủy bỏ Luật cũ gồm các điều răn và giới luật. Như vậy, khi thiết lập hòa bình, Người đã tác tạo đôi bên thành một người mới duy nhất nơi chính bản thân Người” (Ep 2,14-15). Quả vậy, đến với Đức Giê-su, con người sẽ không còn là thù địch, nhưng là bạn hữu.

Thế giới sẽ hết xung đột nếu mọi người nhận ra mình đều là anh em có cùng một Cha là Thiên Chúa, và như vậy là họ thuộc về một gia đình với nhau. Các thành viên trong gia đình đôi khi có va chạm, nhưng dễ hàn gắn và chữa lành các tổn thương, khi chúng ta ý thức là anh em huynh đệ. Nơi Hang đá Bê-lem, khung cảnh gia đình Chúa Giê-su, Đức Mẹ và thánh Giu-se là một khung cảnh hòa bình. Nơi đó, thiên nhiên vũ trụ và con người đều hài hòa, với sự hiện diện của Con Thiên Chúa. “Vinh Danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho người thiện tâm”. Đó chính là khung cảnh của vườn Địa Đàng ở thời bình minh của nhân loại.

Tham dự ngày Đại hội gia đình tổ chức vào tháng 8 năm 2018 tại Ái Nhĩ Lan, Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã gặp gỡ 350 cặp đôi chuẩn bị kết hôn tại nhà thờ Chính tòa Đức Bà Dublin. Trong lời huấn từ, ngài đã nói: “Trên hết, các gia đình, là niềm hy vọng của Giáo Hội và thế giới. Qua việc làm chứng cho Tin Mừng bằng chính đời sống của mình, các con có thể giúp Thiên Chúa hoàn thành điều Ngài muốn là chúng ta sống hòa bình như một gia đình lớn”.

Hòa bình giáo dục và nuôi dưỡng ngay từ gia đình. Quả vậy, gương sáng của cha mẹ đi đôi với những lời giáo huấn đối với con cái ngay từ thuở còn thơ, sẽ góp phần hình thành nhân cách nơi những chủ nhân tương lai của xã hội và của xã hội.

Cũng tại Đại hội gia đình tại Dublin nói trên, sáng 26/8, Đức Thánh Cha Phan-xi-cô đã chủ sự thánh lễ bế mạc Đại hội Gia đình Thế giới tại công viên Phượng Hoàng. Bất chấp trời mưa trước khi lễ diễn ra và thời tiết lạnh buốt, hơn 500.000 tín hữu đã tham dự một cách sốt sắng. Đồng tế có hơn 100 vị hồng y, giám mục đến từ nhiều nước và khoảng 300 linh mục. Đức Giáo Hoàng mời gọi cộng đoàn hãy kể lại những gì họ đã lắng nghe, và trải qua trong tuần lễ đại hội cho những ai không thể đến dự: “Hãy trở thành nguồn động viên cho người khác và mang lời dạy của Chúa Giê-su về cuộc sống vĩnh hằng đến cho những người xung quanh mình”. Ngài mô tả gia đình “là nơi loan truyền Tin Mừng cho tất cả mọi người, đặc biệt đối với những ai từ lâu đã bị quên lãng”.

Trong xã hội hôm nay, người ta có thể say sưa than phiền và phán xét về tình trạng xuống cấp của gia đình hàng xóm, nhưng ít khi người ta ngồi suy nghĩ xem đâu là hiện trạng của gia đình mình, và mình cần phải gì cụ thể để xây dựng gia đình bình an. Các thành viên của gia đình Thánh gia đều là những người có trách nhiệm: Đức Giê-su luôn luôn thực hiện ý Chúa Cha, như nhiều lần Người đã khẳng định; Đức Ma-ri-a luôn sống trong tâm tình xin vâng mà Mẹ đã thưa với sứ thần trong ngày truyền tin; và thánh Giu-se là người trung tín với sứ mạng được Chúa trao phó, đó là người quản lý khôn ngoan coi sóc gia đình Na-da-rét.

Năm Thánh khép lại, nhưng hành trình tìm kiếm niềm Hy Vọng Vĩnh Cửu thì còn tiếp diễn suốt cuộc đời của chúng ta. Bởi lẽ Đức Giê-su là lẽ sống, là lý tưởng và là nguồn năng lượng thiêng liêng cho chúng ta trong hành trình về quê trời.

Trước Hang đá Máng cỏ, chúng ta hãy cầu xin cho gia đình nhân loại cũng như gia đình nhỏ của chúng ta được bình an. Xin cho mỗi Ki-tô hữu đều trở nên một sứ giả hy vọng và là người xây dựng hòa bình giữa cuộc sống hôm nay.

+TGM Giu-se Vũ Văn Thiên

Nguồn tin: https://www.tonggiaophanhanoi.org/

5.3  Hãy đem Con Trẻ và mẹ Người trốn sang Ai cập.

Ngay sau khi mừng lễ kỷ niệm biến cố Con Thiên Chúa nhập thể làm người, Giáo Hội cho chúng ta chiêm ngắm một gia đình thánh: Thánh Giuse, Đức Maria và Hài Nhi Giêsu, trong một hoàn cảnh vô cùng khó khăn và bấp bênh. Bao sự bỡ ngỡ cùng niềm vui khi Đấng Cứu Thế vừa giáng sinh thì giờ đây, thánh Giuse lại nhận được thánh ý Chúa trong giấc mộng: đem Mẹ Maria và Hài Nhi trốn sang Ai Cập để tránh vua Hêrôđê, kẻ vì sợ mất ngôi, vua đã ra lệnh giết tất cả các trẻ em từ hai tuổi trở xuống.

Có lẽ theo suy nghĩ tự nhiên của con người, chúng ta sẽ nghĩ: gia đình Thánh Gia luôn có Chúa ở cùng thì hẳn sẽ không gặp khó khăn. Nhưng Thiên Chúa không chọn cách sống như vậy. Ngài đã sinh ra trong cảnh bần cùng nhất, để cảm thông và chia sẻ thân phận mong manh, đầy sóng gió của con người. Trước nguy hiểm, Ngài không dùng quyền năng để ngăn chặn vua Hêrôđê, nhưng can thiệp cách âm thầm qua giấc mộng báo cho thánh Giuse. Một lần nữa, chúng ta được chiêm ngắm sự vâng phục thánh ý Chúa một cách tuyệt đối của thánh Giuse, trong thinh lặng và được thể hiện bằng một đức tin vững mạnh. Hình ảnh người cha nhân hiền, người chồng trung tín, luôn bảo vệ gia đình của thánh Giuse đã phản ánh tình yêu quan phòng tuyệt vời của Thiên Chúa đối với Giáo Hội.

Đứng trước những khó khăn của gia đình Thánh Gia, nhìn vào các gia đình hôm nay, đặc biệt là các gia đình trẻ, chúng ta có thể thấy đây là một vấn nạn nhức nhối của xã hội cũng như của Giáo Hội. Đời sống gia đình đang bị đe dọa từ nhiều phía: từ chính các thành viên trong gia đình với cái tôi quá lớn, thiếu lắng nghe và quan tâm đến nhau, cũng như từ những tác động phức tạp của xã hội. Đây là vấn nạn mục vụ mà Giáo Hội đang rất quan tâm. Trước những sóng gió của các gia đình hôm nay, chúng ta có thể liên tưởng đến gia đình Thánh Gia xưa. Gia đình Thánh Gia đã vượt qua mọi thử thách nhờ có Hài Nhi Giêsu ở trung tâm. Vì thế, các gia đình hôm nay cũng cần để Chúa ngự vào trong gia đình mình, để Người hướng dẫn và nâng đỡ.

Trước mẫu gương của gia đình Thánh Gia, mỗi người chúng ta được mời gọi nhìn lại chính gia đình mình và cộng đoàn mình đang ở trong tình trạng nào?  Tôi đã sống vai trò của mình ra sao trong gia đình và cộng đoàn? Tôi có sẵn sàng thi hành thánh ý Chúa, dù phải đối diện với những khó khăn và hy sinh hay không? Đức tin của tôi như thế nào?

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã chọn con đường khổ giá để đi vào lịch sử cứu độ nhân loại. Chúa đã đón nhận mọi khó khăn của phận người để cảm thông và chia sẻ thân phận với chúng con, đồng thời nêu gương cho chúng con noi theo. Xin Chúa đến ở lại với gia đình chúng con, ban ơn soi sáng để các gia đình hôm nay luôn biết cậy dựa và bước theo gia đình Thánh Gia, nhất là trong những lúc khó khăn, để các bậc làm cha làm mẹ luôn ý thức bổn phận và chu toàn trách nhiệm của mình, hầu đời sống gia đình phản chiếu được hình ảnh của gia đình Thánh Gia năm xưa. Xin cho chúng con biết lên đường ra khỏi những hố sâu, những cái tôi cồng kềnh, đam mê để xây dựng thiên đàng ngay trong cuộc sống thường hằng qua đời sống chứng tá của chúng con.

Tập sinh ĐMTB