Ngày 2 tháng 9

Chân phước Gu-a-la Be-ga-mô

B. Guala de Bergamo

Giám mục (1180-1244)

1.  Tiểu sử

Tu sĩ Gu-a-la là người con đầu tiên do thánh Ða Minh trực tiếp huấn luyện và là một trong những tu sĩ nổi tiếng nhất của Dòng. Cậu Gu-a-la chào đời năm 1180 tại Be-ga-mô. Khi đến Bô-lô-ni-a, cậu đã gặp những tu sĩ đầu tiên của Dòng và được lãnh tu phục dòng Anh em Thuyết giáo trước lễ Phục sinh năm 1219. Có lẽ vào mùa hè năm 1219, thánh Ða Minh đã cử tu sĩ Gu-a-la đi thiết lập tu viện Be-ga-mô, đây là tu viện thứ hai sau tu viện Bô-lô-ni-a. Hơn nữa, vào năm 1220, tu sĩ Gu-a-la cùng với ba anh em khác đã xây dựng một nữ đan viện ở Bô-lô-ni-a. Ít lâu sau, tu sĩ Gu-a-la tiếp tục thành lập một tu viện ở Bơ-rét-xi-a và trở thành tu viện trưởng tiên khởi tại đây.

Thánh Ða Minh qua đời vào thượng tuần tháng 8 năm 1221 trong khi cha Gu-a-la đang điều hành việc xây dựng. Ngay chính lúc thánh Ða Minh qua đời, cha tu viện trưởng tu viện Bơ-rét-xi-a đã được thấy một thị kiến : Chúa Giê-su và Mẹ Ma-ri-a đã kéo thánh Ða Minh lên trời bằng một cái thang. Sau này, chính cha Gu-a-la đã kể lại cho cha Giô-đa-nô và thị kiến đó đã được ghi lại trong cuốn Li-be-lút. Vì thế, bài thánh thi giờ kinh phụng vụ ngày lễ kính thánh Ða Minh đã hàm ý nhắc đến phép lạ này.

Chiếc thang bắc tận trời cao thẳm
Vạch đường dẫn lối người tôi trung
Vượt qua biển sóng nghìn trùng
Tổ phụ Thuyết giáo hiển dung quê trời.

Một chi tiết cảm động là trên đường đến Bô-lô-ni-a mừng lễ kính cha thánh Ða Minh đã được phong chân phước vài năm trước đó, cha Gu-a-la đã được mời hát bài thánh thi mới sáng tác này và người diễn tả thật tuyệt vời.

Vào năm 1226, trước hết, đức thánh cha cử cha Gu-a-la làm đặc sứ tòa thánh đến với nhóm Lôm-bác-đi-a nhằm hòa giải họ với hoàng đế Phê-đê-rích II và tiến hành cuộc thập tự chinh tại thánh Ðịa. Ít lâu sau, người được cử đến Mi-lăng để tái lập hòa bình cho thành phố này. Sau đó, người lãnh trách nhiệm giải hòa cuộc chiến tranh giữa hai thành phố Trê-vi-dơ và Pa-đua, cũng như xóa bỏ cuộc nội chiến kéo dài 8 năm do mối hiềm khích giữa thành phố Bô-lô-ni-a và Mơ-đên. Cha đã tập hợp các lực lượng ở Lôm-bác-đi-a để đối đầu với cuộc tấn công của hoàng đế Phê-đê-rích II và hai năm sau, chính người đã phải vất vả lắm mới đem lại được sự giải hoà giữa đức giáo hoàng và hoàng đế.

Năm 1229, vì muốn được gắn bó thân thiết với cha Gu-a-la, người dân Bơ-rét-xi-a đã đệ trình lên Tòa thánh xin đức Ghê-gô-ri-ô IX bổ nhiệm cha Gu-a-la làm giám mục giáo phận Bơ-rét-xi-a. Cha là tu sĩ Ða Minh đầu tiên lãnh chức Giám mục. Trong những năm thi hành sứ vụ, đức giám mục Gu-a-la là một mục tử nhân lành đã luôn phân phát Lời Chúa và Bánh Hằng Sống cho hết thảy những ai đang khao khát lãnh nhận. Tuy nhiên, người vẫn không ngăn cản được những cuộc nổi loạn của dân chúng. Từ 1239 đến 1243, người bị lưu đày và phải lánh nạn ở Van-lôm-bơ-rơ. Chẳng bao lâu sau, đức thánh cha Ghê-gô-ri-ô triệu người về và giao cho người một trách vụ mới bên cạnh hoàng đế Phê-đê-rích II. Sau đó, vào năm 1243, đức tân giáo hoàng In-nô-xen-tê IV tái bổ nhiệm người coi sóc giáo phận Bơ-rét-xi-a. Người trở về đem lại niềm vui cho dân chúng. Kiệt sức vì tuổi tác và công việc, người về hưu dưỡng tại đan viện A-xi-nô ở Van-lôm-bơ-rơ thuộc giáo phận Be-ga-mô. Người qua đời tại đây vào ngày 3 tháng 12 năm 1244. Mộ của người vẫn còn được bảo quản cho đến ngày nay.

Năm 1868, đức thánh cha Pi-ô IX đã suy tôn người lên bậc chân phước.

2. Phẩm chất người lãnh đạo

Những điều đức thánh cha Phan-xi-cô nhắn nhủ các giám mục, làm chúng ta nhớ đến vị giám mục tiên khởi của Dòng Anh em Thuyết giáo – chân phước Gu-a-la Be-ga-mô người có đầy đủ những phẩm chất của một người tôi tớ Chúa và là gương mẫu cho các mục tử của đàn chiên.

Với tinh thần trách nhiệm về Dòng và biệt tài lãnh đạo, thánh Tổ phụ Ða Minh đã trao cho ngài nhiệm vụ thiết lập tu viện Be-ga-mô. Sau đó, ngài cùng với ba anh em khác đã xây dựng một nữ đan viện ở Bô-lô-ni-a; rồi tiếp tục thành lập một tu viện ở Bơ-rét-xi-a và trở thành tu viện trưởng tiên khởi tại đây.

Nhận thấy cha Gu-a-la có nét trổi vượt về phẩm chất mục tử, Đức Giáo hoàng cử ngài làm đặc sứ tòa thánh. Ngài đến với nhóm Lôm-bác-đi-a nhằm hòa giải họ với hoàng đế Phê-đê-rích II. Ít lâu sau, ngài được cử đến Mi-lăng để tái lập hòa bình cho thành phố này. Sau đó, người lãnh trách nhiệm giải hòa cuộc chiến tranh giữa hai thành phố Trê-vi-dơ và Pa-đua, cũng như xóa bỏ cuộc nội chiến kéo dài 8 năm do mối hiềm khích giữa thành phố Bô-lô-ni-a và Mơ-đên. Cuối cùng, ngài đã đem lại được sự giải hòa giữa giáo hoàng và hoàng đế.

Năm 1229, vì muốn được gắn bó với cha Gu-a-la, người dân Bơ-rét-xi-a đã xin đức giáo hoàng Ghê-gô-ri-ô IX bổ nhiệm cha Gu-a-la làm giám mục giáo phận Bơ-rét-xi-a. Trong những năm thi hành sứ vụ, ngài là một mục tử nhân lành luôn phân phát Lời Chúa và Bánh Hằng Sống cho hết thảy những ai khao khát lãnh nhận. Tuy nhiên, ngài vẫn không ngăn cản được những cuộc nổi loạn của dân chúng, ngài bị lưu đày và phải lánh nạn ở Van-lôm-bơ-rơ. Chẳng bao lâu sau, giáo hoàng Ghê-gô-ri-ô triệu ngài về và giao cho một trách vụ mới bên cạnh hoàng đế Phê-đê-rích II. Sau đó, vào năm 1243, tân giáo hoàng In-nô-xen-tê IV tái bổ nhiệm ngài coi sóc giáo phận Bơ-rét-xi-a. Ngài trở về đem lại niềm vui cho dân chúng. Chẳng bao lâu sau, kiệt sức vì tuổi tác và công việc, ngài về hưu dưỡng tại một đan viện thuộc giáo phận Be-ga-mô và qua đời tại đó.

Đa Minh Thái Bình, tổng hợp