Ngày 17 tháng 7

Chân phước XÉT-LAO

B. Ceslaus de Polonia

Linh mục (1184-1242)

1.  Tiểu sử

Có lẽ chân phước Xét-lao là anh ruột của thánh Gia Thịnh. Tuy nhiên, truyền thống của Dòng khẳng định điều này không chắc chắn lắm. Chân phước Xét-lao sinh vào khoảng năm 1180 trong một gia đình thuộc dòng dõi quý tộc Ốt-rơ-goa ở Xi-lét-si-a thuộc giáo phận Bơ-rét-lô.

Nhờ sự hướng dẫn tận tình của người chú tên là Y-vơ - giám mục giáo phận Cơ-ra-cô-vi-a, chân phước Xét-lao được học hành đến nơi đến chốn, rồi được đặt làm kinh sĩ trưởng tại Xan-đô-mi. Năm 1220, chân phước Xét-lao cùng với thánh Gia Thịnh tháp tùng đức giám mục Cơ-ra-cô-vi-a sang Rô-ma. Tại đây, hai vị đã gặp thánh Ða Minh. Chứng kiến lời giảng và sự thánh thiện của thánh Ða Minh, hai vị cảm thấy như bị thôi thúc cần phải có một cuộc hoán cải nội tâm. Sau đó, cả hai cùng xin gia nhập Dòng và lãnh tu phục tại tu viện thánh Xa-bi-na.

Sau khi mãn khoá tập, bị nung nấu bởi lòng khao khát phần rỗi các linh hồn, chân phước Xét-lao đã xin thánh Ða Minh được đi thiết lập Dòng tại các nước Bắc Âu vốn còn trong tình trạng thờ các thần ngoại. Nguyện ước của người đã được nhận lời. Trên đường đi, người đã thiết lập một tu viện ở Ri-ê-xắc phía Bắc Ca-ri-ti-ê và ở Pơ-ra-gơ. Người du thuyết ở Xi-lét-si-a, Pô-mê-ra-ni, và nhiều vùng lân cận. Sau đó, người lãnh trách nhiệm hướng dẫn tỉnh dòng Ba-lan.

Khi quân Thát-đát xâm chiếm các quốc gia vùng Bắc Âu, chân phước Xét-lao lúc đó đang là tu viện trưởng ở Bơ-rét-lô, bằng lời cầu nguyện tha thiết của mình, chân phước đã góp phần cho việc giải phóng quê hương. Người qua đời vào năm 1242. Ðức Cơ-lê-men-tê XI đã tôn người lên bậc chân phước vào năm 1713.

2.  Hoa đẹp Ba Lan

Dạo một vòng quanh thế giới của các loài hoa, mỗi hoa một vẻ một sắc một hương; dù cao sang hay đơn hèn, mỗi loài hoa đều mang những nét rất riêng để tôn vinh công trình sáng tạo của Đấng Tạo Hóa. Nhìn vào Giáo Hội của Chúa Ki-tô với tất cả niềm yêu mến, ta khám phá ra vẻ đẹp tuyệt mỹ của Giáo Hội, nhờ những gương lành - thánh thiện của biết bao vị thánh như muôn ngàn sắc hoa đua nở. Tìm về vùng đất Ba Lan, nơi sinh của chân phước Xét-lao, và cũng là quê hương của Thánh Giáo Hoàng Gio-an Phao-lô II, ta được ngắm nhìn điều lạ kỳ mà Thiên Chúa đã an bài.

Có một vài nét tương đồng lạ thường giữa hai vị thánh đến từ vùng đất Ba Lan, mặc dầu các ngài đã sống cách biệt nhau tám thế kỷ. Chân phước Xét-lao sinh vào khoảng năm 1180, là một trong những tu sĩ đầu tiên của Dòng Đa Minh, và là một tông đồ nổi tiếng về đường nhân đức thánh thiện. Tiểu sử cuộc đời ngài ghi lại: “Chân phước Xét-lao rất đáng ca ngợi, vì tất cả những gì là nhân đức, là việc thiện, là ân điển thiên thai thường thấy nơi một tu sĩ, đều rạng ngời nơi Ngài”[1]. 800 năm sau, gần với chúng ta là thánh Giáo Hoàng Gio-an Phao-lô II vừa được tôn phong vào ngày 27/4/2014, một vị Giáo Hoàng của những cuộc gặp gỡ thân tình, những chuyến viếng thăm mục vụ, một vị thánh của lòng nhân ái và những gương lành thánh đức.

Nếu ngày nay hạt mầm đức tin được thánh Giáo Hoàng Gio-an Phao-lô II không ngừng mở rộng tại Thế giới thứ Ba, đặc biệt là quê hương Ba Lan; thì trước đó 800 năm, cũng tại Ba Lan, chân phước Xét-lao đã dùng nếp sống và lời giảng thánh thiện của ngài, để kêu gọi kẻ gian ác bỏ đời tội lỗi trụy lạc, mà cố gắng sống đời đức hạnh, trở về với tình yêu Chúa Ki-tô. Và nếu thánh Giáo Hoàng Gio-an Phao-lô II đã làm cho chế độ cộng sản sụp đổ tại Đông Âu, tại Ba Lan, mở ra một vùng trời mới cho Giáo Hội Ba Lan; thì trước đó 800 năm, chân phước Xét-lao đã góp phần giải phóng quê hương trước sự xâm lược của quân Thát-đát bằng lời cầu nguyện tha thiết và gương sống lành thánh của ngài.

Từ trong những gian nan - thử thách, mà hai cuộc đời đã nở hoa nhân đức thánh thiện. Từ vùng đất Ba Lan đầy khó khăn, Thiên Chúa đã ban cho Giáo Hội chân phước Xét-lao đầy lửa yêu mến, đầy lòng khao khát cứu rỗi các linh hồn. Vườn hoa của Dòng Giảng Thuyết như thêm rực rỡ bởi sắc hương tuyệt vời của hoa đẹp Ba Lan.

Chiêm ngắm hai vị thánh xuất thân từ vùng đất Ba Lan, chiêm ngắm chân phước Xét-lao của Dòng Giảng Thuyết, đức tin của chúng ta được thêm sáng hơn. Chúng ta nhận ra một thế hệ giới trẻ như những nụ hoa trong vườn hoa Giáo Hội, đang chờ đợi sự chăm sóc, để vươn lên khoe sắc tỏa hương. Nhưng, vẫn còn đó những ngăn trở của thời đại, những sự kìm hãm của thể chế xã hội, của những ranh giới và những phân biệt tôn giáo, đang bóp nghẹt và làm tha hóa hạt mầm đức tin. Chúng ta hãy tha thiết nguyện cầu cho các bạn trẻ của Chúa Ki-tô được tràn đầy niềm tin yêu hy vọng. Chúng ta hãy can đảm dấn thân và sống chứng tá như chân phước Xét-lao, để Giáo Hội  ngày càng lan rộng, bất chấp những khó khăn cản trở.

Lạy Chúa, ẩn sau một thế giới văn minh phát triển vẫn còn đó những khó khăn, những sức ép trong đời sống đức tin Công Giáo. Ở nhiều nơi trên thế giới niềm tin của các anh chị em Công Giáo vẫn phải chịu sự kìm hãm của một chế độ. Xin cho mỗi Ki-tô hữu biết đón nhận những thử thách ấy, như cơ hội để rèn luyện đời sống đức tin và trở nên chứng tá cho Tin Mừng. Xin cho thế giới mỗi ngày được đổi mới, tiến tới một thể chế biết tôn trọng sự tự do niềm tin của mỗi người. Chúng con cũng xin dâng lên Chúa những bạn trẻ như những nụ hoa đức tin đang đứng trước phong ba bão táp của cuộc đời, đang phải chịu sức ép về mọi mặt. Xin Chúa thổi vào tâm hồn các bạn sức sống đức tin mãnh liệt và lòng nhiệt huyết yêu mến bảo vệ chân lý đức tin. Amen