Ngày 24 tháng 7

Thánh Giu-se Phéc-nan-đét Hiền

GIUSE FERNANDEZ HIỀN

Linh mục, tử đạo (1775-1838)

1.  Tiểu sử

Thánh Giu-se Hiền sinh ngày 3-9-1775 tại Ven-tô-xa Quy-ê-va thuộc tỉnh A-vi-la, nước Tây Ban Nha. Người vào Dòng Ða Minh ngày 12-8-1796. Mãn khóa thần học, người được thụ phong linh mục và sai đi truyền giáo ở phía Bắc. Sau cuộc hành trình đầy nguy hiểm trên biển cũng như đất liền, người đến xứ Bắc vào năm 1806.

Người hoạt động 32 năm trên mảnh đất truyền giáo thuộc Dòng Ða Minh, len lỏi vào tất cả làng mạc Kiên Lao với tên là Ðoàn Trung Hiền. Thời Gia Long (1802-1819), đạo Công giáo còn được yên, nhưng đến thời Minh Mạng (1820-1840), cuộc bách hại đạo bắt đầu. Càng cuối đời vua, cuộc bách đạo càng gay gắt. Lúc ấy, cha Hiền đã 63 tuổi, lại thêm đau yếu, dù vậy người vẫn sống nay đây mai đó để phục vụ giáo dân.

Người bị bắt vào ngày 18- 6-1838, lúc đó người đã bị bán thân bất toại và đang ẩn trú trên một chiếc thuyền. Các dụng cụ thánh, tràng hạt ảnh tượng… làm chứng người là vị truyền giáo. Người ta nhốt người vào cũi và khiêng người về Nam Ðịnh ngày 26-6.

Dù yếu liệt, người vẫn can trường tuyên xưng đức tin. Biết không thể khuất phục được, quan đệ án vào kinh; vào ngày 18-7-1838, án tới Nam Ðịnh.

Ngày 2-7-1838, người ta thi hành án: vào khoảng chiều, vì người liệt, người ta cho người vào cũi khiêng ra pháp trường Bảy Mẫu. Cột chặt người trên chiếc ghế đẩu, người ta đã chặt đầu người. Ðầu người bị bêu trên cọc suốt 3 ngày, sau đó đem quăng sông. Giáo dân đút lót tiền, đem thi thể người an táng tại chủng viện Lục Thủy.

Ðức thánh cha Lê-ô XIII đã phong chân phước cho người ngày 27-5-1900. Ngày 19-6-1988, đức thánh cha Gio-an Phao-lô II suy tôn người lên bậc hiển thánh.

2.  Mục đích và niềm vui cuộc đời

Câu đầu tiên trong Sách Giáo lý bản hỏi đã dạy và đòi ta phải trả lời một cách xác quyết và rõ ràng là: Hỏi ta sống ở đời này để làm gì? Quả vậy, việc xác định mục đích của cuộc đời là quan trọng, là điều kiện tiên quyết. Một khi đã xác định mục đích, chúng ta cũng phải chú tâm và trả lời cho được câu hỏi thứ hai đó là: Phải đạt mục đích ấy bằng cách nào?

Thánh Giu-se Fer-nan-de Hiền trả lời rõ ràng hai câu hỏi trên bằng cả cuộc đời của ngài, và điều đó đáng nhắc lại làm gương mẫu cho chúng ta: “Tôi sẵn sàng lấy máu mình để làm chứng cho người dân Việt biết đạo Thiên Chúa là đạo thật. Đó là mục đích và niềm vui của tôi”. Xác định rõ mục đích và niềm vui của cuộc đời, cha Hiền đã quan tâm thực hành điều ấy.

Giu-se Fer-nan-de Hiền sinh ngày 03/12/1775, tại Ventosa de la Cuesta, tỉnh Valladolid, giáo phận A-vi-la, Tây Ban Nha. Nhưng để thực hiện mục đích và hoài bão đã xác định sẵn là truyền bá Tin Mừng cho miền Viễn Đông, cha Fer-nan-de Hiền đã xin chuyển qua Tỉnh Dòng Rất Thánh Mân Côi, Ma-ni-la, Phi-lip-pin. Tại đây, cha Hiền cùng với ba cha khác Dòng Đa Minh, theo một tàu buôn của Anh vào bến Cửa Hàn (Đà Nẵng), ngày 18/02/1806.

Sau mấy tháng học tiếng, vị tông đồ trẻ đã bắt tay vào công việc truyền giáo một cách hăng say. Vốn tính hiền lành, khiêm tốn và nhã nhặn, cha Hiền được mọi người quí mến, nhờ đó cha đã giúp nhiều lương dân đón nhận đức tin. Với mục đích và niềm vui ấy, cha Fer-nan-de Hiền đã phục vụ truyền giáo trên cánh đồng Việt Nam với số năm bằng với số năm Chúa Giê-su sống trên gian trần; cha phục vụ quên mình như Chúa Giê-su phục vụ; cha đã mang án tử như Chúa Giê-su đã mang án tử.

Năm 1938, trong cơn truy lùng gắt gao của tổng đốc Trịnh Quang Khanh, cha Fer-nan-de Hiền đã bị bắt. Khi bị bắt, các quan tra hỏi về các thừa sai, cha Fer-nan-de Hiền liền nhận là có quen thân với đức cha De-ga-do Y và Hê-na-rê Minh. Cha xin quan cho gặp các ngài vì biết hai vị cũng đang bị giam cầm cùng một chỗ với cha. Các ngài gặp nhau trong cảnh mỗi vị một cũi. Bỗng đức cha De-ga-do Y hỏi Cha Hiền: "Này cha Bề trên Phụ tỉnh, cha đã sẵn lòng tự nguyện để người ta chém đầu chưa?" Không chút chần chừ, cha Hiền trả lời: "Dĩ nhiên đã sẵn sàng".

Giá trị dâng hiến của cha Hiền thể hiện ở thái độ sẵn sàng, bình tĩnh, vui tươi dù cái chết cận kề. Giá trị ấy còn thể hiện ở thái độ quả quyết. Trước mặt các quan lại cha Hiền nói: "Xin các ngài biết cho, không bao giờ tôi chà đạp Thánh Giá. Còn việc về nước (Tây Ban Nha) thì tôi không muốn, vì tôi đến đây với ước nguyện là giảng đạo Chúa Ki-tô". Quan tiếp tục dụ dỗ sẽ đặt cha làm thông dịch viên nếu cha chịu bỏ đạo, cha đáp: "Tôi đến đây không để phục vụ vua chúa trần gian này mà chỉ để rao giảng đạo Đức Chúa Trời thôi".

Với thái độ cương quyết khó thuyết phục của cha, vì thế, sáng ngày 24/07/1938 quan quân quyết định đem cha đi xử. Trước khi đem đi xử, các quan lại khuyên dụ cha Hiền lần cuối: "Lát nữa ông sẽ bị chém đầu nếu không đạp lên Thập Giá. Hãy quyết định lại đi, ông sẽ được tha về Âu châu". Vị chứng nhân cương quyết trả lời: "Tôi không bao giờ đạp lên Thánh Giá, các ông muốn chém thì cứ chém".

Tại pháp trường, quân lính kéo ngài ra khỏi cũi và xô ngài lên chiếu, ngài hầu như không gượng dậy nổi. Thấy vậy, lý hình vung gươm chém. Đầu vị tử đạo phải bêu ba ngày trước khi bị ném xuống sông.

Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa đã thương ban cho chúng con thánh tử đạo Giu-se Hiền, một mẫu gương giúp chúng con ý thức về cùng đích cuộc đời mình, một mẫu gương sống cho Chúa với trọn vẹn niềm vui. Xin cho con biết xác định mục đích cuộc đời là làm vinh danh Chúa. Xin cho con biết chọn cách thức thực hành nục đích đó là “niềm vui”. Xin cho chúng con cương quyết đạt mục đích đã chọn cho dẫu phải hy sinh, bắt bớ, tù đày, hiểm nguy.

Và lạy Chúa, nếu có lúc nào đó trong đời, chúng con cảm thấy mất định hướng và lơ là với mục đích cuộc đời, thì xin Chúa cho chúng con tìm lại được trong an bình tươi vui. Amen.

Đa Minh Thái Bình, tổng hợp

Tham khảo nguồn tin:  https://hddmvn.net/

http://daminhrosalima.net/